[RaV44]

Arginina, (skróty:R, Arg) - organiczny związek chemiczny, jeden z 20 aminokwasów kodowanych przez DNA. Obecność grupy guanidynowej w cząsteczce aminokwasu jest przyczyną jego zasadowego charakteru. Strukturę chemiczną argininy przedstawiam poniżej




Arginina należy do aminokwasów endogennych, co oznacza, że może być syntetyzowana przez organizm na drodze enzymatycznej. Głównym miejscem syntezy argininy są nerki, gdzie powstaje ona jako produkt pośredni cyklu mocznikowego z L-cytruliny i L-ornityny. Ta część argininy, która w dalszej części cyklu nie ulegnie przekształceniu do mocznika i L-ornityny dostaje się do krwiobiegu i jest metabolizowana w różnych tkankach. W niewielkim stopniu synteza argininy przebiega również w wątrobie. Choć organizm może sam syntetyzować argininę, duża jej część przyjmowana jest wraz z pokarmem (zawarta w białkach roślinnych i zwierzęcych). Wolna arginina wchłaniana jest w jelicie cienkim na drodze transportu aktywnego przez błonę enterocytów. Przeciętne, dzienne spożycie argininy waha się w granicach 3,5-5g.

Arginina jest przede wszystkim substratem w syntezie białek, ale pełni też wiele innych funkcji biologicznych w organizmie. Jedną z nich jest udział w usuwaniu z organizmu zbędnego azotu (detoksyfikacja organizmu z amoniaku) poprzez wspomnianą już produkcję mocznika w cyklu mocznikowym. Jest klasyfikowana także jako tzw. aminokwas glikogeniczny, gdyż może zostać przekształcona do D-glukozy, która z kolei jest źródłem energii. Istotne są także różnorodne drogi jej utylizacji prowadzące do powstania biologicznie czynnych substancji takich jak: tlenek azotu (NO), kreatyna, agmatyna, poliaminy, glutamina, ornityna, cytrulina i tetrapeptydu tuftsyny. Z punktu widzenia bodybuildingu najważniejsze z wymienionych funkcji to uczestnictwo w syntezie NO i kreatyny. Trzecim z argumentów, dla których arginina ma szerokie zastosowanie w odżywkach dla sportowców jest stymulacja wydzielania hormonu wzrostu (GH ang. growth hormone) poprzez nadmiar argininy. Poniżej omówione zostaną te trzy aspekty pod kątem teoretycznego wpływu na przyrost masy i praktycznego działania.

Produkcja tlenku azotu (NO)

Tlenek azotu jest cząsteczką sygnałową, działającą na komórki poprzez aktywację cyklazy guanylanowej (powstały cGMP jest wtórnym przekaźnikiem). Rola tlenku azotu w sygnalizacji komórkowej została odkryta stosunkowo niedawno i obecnie prowadzone są bardzo liczne badania biologii tlenku azotu, głównie ze względu na praktyczne możliwości zastosowania w medycynie. Tlenek azotu powstaje z L-argininy w dwuetapowej reakcji prowadzonej przez enzym syntazę tlenku azotu (NOS ang. nitric oxide synthase). Schemat reakcji przedstawiam poniżej





Tlenek azotu reguluje w mięśniach wiele funkcji, między innymi: sprzęganie skurcz-rozkurcz, autoregulację przepływu krwi, różnicowanie miocytów, oddychanie oraz homeostazę glukozy. Ponieważ, jak już wspomniano, aktywność nNOS jest regulowana poziomem Ca2+, w pracującym mięśniu produkcja NO jest zwiększona dzięki ciągłym dopływom jonów wapnia uwalnianym z siateczki sarkoplazmatycznej. Głównym i najbardziej reklamowanym przez producentów odżywek wpływem NO na mięśnie jest zwiększenie dopływu substancji odżywczych oraz tlenu co zapewniają wazodylatacyjne właściwości NO.